In de wereld van kunstdiefstal zijn er weinig verhalen die zo fascinerend zijn als de diefstal van Edvard Munch’s “The Scream”. Deze bijzondere misdaad, die zowel gewaagd als dramatisch was, is onlangs onder de loep genomen in een nieuwe documentaire die even verbazingwekkend als omstreden is.
Pål Enger: Voetballer en Kunstcrimineel
Pål Enger, de man die bekend staat als de dief van “The Scream”, begon zijn leven als een veelbelovende voetballer. Echter, ondanks zijn talent op het voetbalveld, werd hij meer aangetrokken door de wereld van criminaliteit. Hij verklaarde zichzelf zelfs als “de beste crimineel in Noorwegen”.
Enger’s obsessie met “The Scream” leidde hem weg van voetbal en naar de kunstwereld, maar niet op de manier die je zou verwachten. Hij werd geen kunstverzamelaar of -handelaar, maar een kunstdief.
Twee Pogingen, Één Doel
Zijn eerste poging om het iconische schilderij te stelen was in 1988, maar door een ongelukkige berekening brak hij in via het verkeerde raam en nam in plaats daarvan Munch’s “Love and Pain” mee. Deze misstap leidde tot vier jaar gevangenisstraf voor Enger.
Het was echter in 1994 dat Enger zijn meest beruchte kunstcoup pleegde. Hij koos een strategisch moment: de openingsceremonie van de Winterspelen. Met de politie afgeleid, greep hij zijn kans. Samen met zijn handlanger, wist Enger het schilderij met succes te stelen.
Een Verwarrende Vertelling
Wat de documentaire vooral intrigerend maar ook verwarrend maakt, is de manier waarop het verhaal wordt gepresenteerd. Enger krijgt ruim de gelegenheid om zijn eigen versie van de gebeurtenissen te vertellen, wat leidt tot een eenzijdig en mogelijk vertekend beeld. De betrokkenheid van Scotland Yard, die Enger in de val lokte door zich voor te doen als een kunsthandelaar, voegt nog een laag van mysterie toe.
Daarnaast worden stemmen zoals die van Bjorn Grytda, Enger’s voormalige beste vriend en handlanger, opmerkelijk gemist in het verhaal. Zonder zijn perspectief blijft veel van de achtergrond en motivatie van de diefstal in nevelen gehuld.
Meer dan Alleen een Diefstalverhaal
Wat deze documentaire echt onder de aandacht brengt, is het grotere vraagstuk van perspectief en verantwoordelijkheid in het vertellen van waargebeurde verhalen. Terwijl sommige kijkers misschien worden meegesleept door het romantische beeld van Enger als een ‘lieve schurk’, zullen anderen zich afvragen wat er verloren gaat als bepaalde stemmen niet worden gehoord.
Conclusie
De diefstal van “The Scream” is ongetwijfeld een fascinerend stukje geschiedenis. Deze documentaire werpt licht op de gebeurtenissen, maar laat de kijker ook achter met evenveel vragen als antwoorden. In een wereld waar de grens tussen feit en fictie vaak vervaagt, herinnert deze film ons eraan hoe belangrijk het is om kritisch en veeleisend te blijven in ons begrip van het verleden. schrijf hier bij we kunnen niet wachten waneer deze echt in nederland te zien is
