Introductie:
Het jaar waarin Avatar de bioscoop domineerde, Kanye West het podium crashte bij Taylor Swift, en je waarschijnlijk nog een BlackBerry had. Het voelt als een ander tijdperk — en op veel manieren was het dat ook. Maar tussen al het bombast van blockbusters en streamingdiensten die nog in de kinderschoenen stonden, zijn er films en series uit 2009 die inmiddels vergeten lijken, maar eigenlijk beter zijn dan je je herinnert.
Bij Panda Bytes doken we terug in die tijd van YouTube zonder reclames, Facebook-pokes en de eerste iPhone 3GS. En we kwamen vijf titels tegen die verrassend goed overeind blijven. Misschien zelfs beter zijn dan destijds werd gedacht.
Regie: Karyn Kusama
Genre: Horror / Satire
Cast: Megan Fox, Amanda Seyfried
Toen Jennifer’s Body in 2009 uitkwam, werd het neergesabeld als een flauwe horrorfilm met Megan Fox als marketingtruc. Wat veel mensen toen over het hoofd zagen, was dat deze film eigenlijk een briljante, bijtende satire is over vrouwelijke seksualiteit, highschool-hiërarchie en hoe meisjes vriendschap beleven.
Anno nu? De film heeft een terechte cultstatus gekregen. Fox speelt fenomenaal, het script van Diablo Cody (Juno) is scherp, zwartgallig en vol dubbele bodems. Wat ooit als platte pulp werd gezien, blijkt bij herziening een feministische horrorfilm avant la lettre.
Waarom opnieuw kijken?
Omdat het tien keer slimmer is dan de marketing deed vermoeden. En de emo-soundtrack is puur 2009-nostalgie.
Bedenker: Joss Whedon
Genre: Sci-fi / Thriller
Hoofdrol: Eliza Dushku
Aantal seizoenen: 2
Dollhouse was de vreemde eend in de Fox-bijt. Een serie over mensen wier persoonlijkheden gewist worden zodat ze op maat kunnen worden ‘geprogrammeerd’ voor missies — van spionage tot gezelschap. Het klinkt als een ethische puinhoop (en dat is het ook), maar de serie snijdt diepe thema’s aan over identiteit, vrije wil en wat het betekent om mens te zijn.
Het eerste seizoen ploeterde wat qua toon, maar seizoen 2? Dat is cyberpunk-tv op zijn best. Slim, grimmig en verrassend relevant in een wereld waar AI en consent steeds centraler staan.
Waarom opnieuw kijken?
Omdat het zijn tijd ver vooruit was, en nu veel relevanter voelt dan toen. Denk Westworld, maar met een fractie van het budget en tien keer de ziel.
Regie: Joel & Ethan Coen
Genre: Drama / Zwarte komedie
Hoofdrol: Michael Stuhlbarg
Tussen de grote titels in het Coen-oeuvre (No Country for Old Men, Fargo, The Big Lebowski) raakt A Serious Man vaak ondergesneeuwd. En dat is zonde. Deze donkere komedie volgt Larry Gopnik, een Joodse natuurkundeleraar in de jaren ’60 die met alles worstelt: zijn huwelijk, zijn kinderen, zijn werk, zijn geloof.
De film is existentiële slapstick op Coen-niveau. Absurd, pijnlijk en hilarisch — vaak allemaal tegelijk. Destijds dachten veel mensen: “Wat is dit?” Nu denken we: “Wow, dit is geniaal.”
Waarom opnieuw kijken?
Omdat het op zijn eigen absurde manier een antwoord geeft op de vraag waarom slechte dingen gebeuren en dat antwoord is: soms is er gewoon geen antwoord. Een film die het ongemak van het leven omarmt als een vorm van wijsheid.
Bedenker: Diablo Cody
Hoofdrol: Toni Collette
Aantal seizoenen: 3
Toni Collette speelt in deze tragikomische serie een moeder met dissociatieve identiteitsstoornis (DID), waarbij haar ‘alters’ regelmatig opduiken in het dagelijks leven. Wat op papier klinkt als een sitcom met een medische gimmick, is in de praktijk een verrassend ontroerende en doordachte serie over familie, trauma en het vinden van stabiliteit in chaos.
Collette won terecht een Emmy voor haar rol — haar transformaties zijn niet alleen indrukwekkend, maar ook diep menselijk. De serie balanceert moeiteloos tussen humor en tragedie, en is daarmee een vergeten parel in het tv-landschap van eind jaren 2000.
Waarom opnieuw kijken?
Omdat het representatie biedt met nuance en empathie, lang voordat dat een hype werd.
Regie: Duncan Jones
Genre: Sci-fi / Drama
Hoofdrol: Sam Rockwell
Een eenzame man op een maanbasis. Een robot met de stem van Kevin Spacey. En een geheim dat alles op zijn kop zet. Moon is een van de meest ondergewaardeerde sci-fi-films van zijn tijd. Gemaakt met een minimaal budget, maar met maximale impact.
Sam Rockwell speelt zijn rol — of eigenlijk rollen — met zoveel subtiliteit en kracht, dat je je afvraagt waarom deze film niet groter werd. Misschien omdat 2009 te veel knallers had. Misschien omdat het verhaal je dwingt om na te denken. Hoe dan ook: Moon is pure melancholie verpakt in een strak ruimteschip.
Waarom opnieuw kijken?
Omdat het laat zien dat goede sci-fi draait om mensen, niet om explosies.
Conclusie: 2009 had meer te bieden dan je denkt
We herinneren ons 2009 als het jaar van Avatar, Inglourious Basterds en The Hangover. Maar onder de oppervlakte broeide er iets veel interessanters. Films en series die toen over het hoofd werden gezien, vinden nu pas hun publiek. Misschien omdat we als kijkers veranderd zijn. Misschien omdat het tijd nodig had.
Wat vaststaat: er is een schatkist aan verhalen uit 2009 die je met nieuwe ogen moet bekijken. En misschien ontdek je wel dat jij zelf, vijftien jaar later, net als deze verhalen… een stuk dieper bent geworden.
Wat mis jij uit 2009?
Heb jij een film of serie uit 2009 die volgens jou veel beter is dan zijn reputatie? Laat het ons weten in de reacties of tag ons op socials met #2009herontdekt.
Voor meer vergeten parels, onverwachte lijstjes en eerlijke recensies: blijf kijken met Panda Bytes – waar we met liefde terugspoelen om het heden beter te begrijpen
