Twee Knallers
Knaller 1: The Godfather (1972) – De geboorte van een icoon
De context
Toen Francis Ford Coppola in 1972 The Godfather uitbracht, was de gok groot. Paramount had twijfels over Coppola’s keuze voor een onbekende acteur in de hoofdrol. Al Pacino, toen nog vooral actief op Broadway, moest Michael Corleone spelen. Men dacht dat hij te klein was, te weinig indrukwekkend, en vooral: niet Hollywood genoeg.
Wat volgde, is filmgeschiedenis.
Pacino’s transformatie
Michael begint als een buitenstaander, een jonge man die studeert, verliefd is op Kay (Diane Keaton) en niets te maken wil hebben met de criminele zaken van zijn familie. Pacino speelt hem in het begin ingetogen, bijna onschuldig. Maar langzaam zie je een metamorfose: de charmante outsider wordt de kille, berekende opvolger van zijn vader Vito Corleone (Marlon Brando).
Pacino’s kracht zit in de subtiliteit. Hij hoeft nauwelijks te praten; zijn ogen, zijn lichaamstaal, vertellen het verhaal. Denk aan de beroemde restaurant-scène waarin Michael besluit de sprong te maken naar moordenaar. De spanning hangt in de lucht, maar Pacino’s beheersing maakt de explosie des te krachtiger.
Culturele impact
The Godfather werd niet alleen een hit, het veranderde Hollywood. Gangsterfilms kregen een nieuwe standaard: stijlvol, episch en met morele complexiteit. Pacino werd in één klap een ster en liet zien dat hij meer kon dan “grote emoties” spelen. Hij was iemand die met stilte een heel universum kon scheppen.
Waarom een knaller? Omdat Pacino hier niet alleen een personage speelde, maar een archetype schiep: de man die door macht verteerd wordt.
Knaller 2: Dog Day Afternoon (1975) Pacino’s menselijkheid in extremis
Het verhaal
Sydney Lumet, de meester van sociaal-realistisch drama, vond in Dog Day Afternoon een waargebeurd verhaal dat perfect bij Pacino paste. De film vertelt het verhaal van Sonny, een man die samen met zijn vriend een bank probeert te overvallen. Wat begint als een simpele misdaad escaleert al snel in een media-evenement, met politie, toeschouwers en camera’s rondom de bank.
Pacino’s rol
Al Pacino speelt Sonny niet als een standaard crimineel, maar als een man van vlees en bloed. Hij wil geld om de geslachtsoperatie van zijn partner te betalen een baanbrekend en gedurfd thema in de jaren zeventig. De film schakelt tussen tragiek, komedie en spanning, en Pacino belichaamt dat allemaal tegelijk.
Zijn beroemde “Attica! Attica!”-scène, waarin hij buiten de bank de menigte toespreekt en zich solidair verklaart met de gevangenen van de Attica-opstand, is pure Pacino-magie. Hij combineert charisma met wanhoop, humor met woede.
Het effect
Dog Day Afternoon bevestigde dat Pacino meer was dan de stoïcijnse gangster uit The Godfather. Hij kon ook kwetsbaarheid, absurditeit en menselijkheid laten zien. Het maakte hem tot een acteur die risico’s nam en verhalen koos die sociaal relevant waren.
Waarom een knaller? Omdat Pacino hier een van de meest humane performances uit zijn carrière neerzette en bewees dat hij meer was dan een genre-acteur.
Twee Floppers
Flopper 1: Jack and Jill (2011) De rol die Pacino zelf wilde vergeten
Wat ging er mis?
Iedere acteur heeft wel een film waarvan fans hopen dat hij nooit gemaakt was. Voor Pacino is dat zonder twijfel Jack and Jill. In deze komedie van Adam Sandler speelt Al Pacino… zichzelf. Of eigenlijk: een bizarre, zelf parodistische versie van zichzelf die smoorverliefd wordt op Jill, de irritante tweelingzus van Jack (beide gespeeld door Sandler).
De film staat berucht om de “Dunkaccino”-scène, waarin Pacino een rapachtige commercial doet voor Dunkin’ Donuts. Het is zo absurd dat je je bijna afvraagt of Pacino gegijzeld werd om dit te doen.
Waarom het faalt
Het probleem is niet eens dat Pacino zichzelf speelt, maar dat hij zich laat reduceren tot een karikatuur. Waar zijn zelfspot misschien charmant had kunnen zijn, voelt het hier ongemakkelijk en genant. De film zelf kreeg razendsnel het label van slechtste komedie van het decennium.
Nasleep
Pacino heeft later toegegeven dat hij plezier had in het spelen van de rol en dat hij het project vooral zag als een grap. Maar fans en critici waren meedogenloos. Jack and Jill werd overladen met Razzie Awards en geldt sindsdien als een dieptepunt in Pacino’s filmografie.
Waarom een flopper? Omdat zelfs een legende als Pacino zijn reputatie niet kon redden in een film die in elk opzicht ontspoorde.
Flopper 2: 88 Minutes (2007) Een thriller die nergens naartoe gaat
Het concept
In theorie klonk het interessant: Al Pacino als een forensisch psychiater die te horen krijgt dat hij nog maar 88 minuten te leven heeft. Een race tegen de klok waarin hij moet ontdekken wie hem wil vermoorden. Met de juiste regisseur en een strak script had dit een spannende Hitchcockiaanse thriller kunnen zijn.
De uitvoering
In plaats daarvan kregen we een rommelige, slecht geschreven film waarin Pacino zichtbaar verveeld rondloopt. De pacing is traag, de twists zijn voorspelbaar en de dialogen vaak lachwekkend. Pacino’s personage doet weinig meer dan rondrennen, telefoneren en bezorgd kijken.
Het grootste probleem? De film voelt oneindig langer dan 88 minuten.
Waarom het mislukte
Regisseur Jon Avnet wist geen spanning te creëren, en Pacino leek op automatische piloot te spelen. Het resultaat was een film die door critici werd neergesabeld en door het publiek snel vergeten.
Waarom een flopper? Omdat de film laat zien dat zelfs de grootste acteurs afhankelijk zijn van een sterk script en visie en hier ontbraken beide volledig.
De balans: hoe kijken we naar Pacino’s carrière?
Al Pacino’s loopbaan is een perfecte illustratie van de grilligheid van Hollywood. Voor elke Godfather is er een Jack and Jill. Voor elke Dog Day Afternoon is er een 88 Minutes. Maar juist die uitersten maken hem interessant.
Waar veel acteurs zich veilig houden en middelmatige films maken die nooit écht slecht of écht briljant zijn, neemt Pacino risico’s. Soms levert dat een meesterwerk op dat de tand des tijds doorstaat. Soms resulteert het in een gênante misser die fans liever vergeten. Maar saai? Dat is Pacino nooit.
Conclusie
Twee knallers, twee floppers: The Godfather en Dog Day Afternoon tegenover Jack and Jill en 88 Minutes. Samen vertellen ze een verhaal over een acteur die nooit bang was om te experimenteren, te overdrijven, of zichzelf volledig bloot te geven.
En misschien is dat wel de kern van Pacino’s grootsheid: zelfs in zijn slechtste films zie je nog steeds de contouren van een acteur die ooit cinema’s meest gedenkwaardige momenten creëerde.
Bij Panda Bytes zeggen we: kijk de knallers om te zien wat filmkunst kan zijn, bekijk de floppers om te beseffen dat ook legendes feilbaar zijn. Welke Pacino-film heeft volgens jou de grootste impact gehad positief of negatief? Deel het met ons in de reacties, want over deze man raken we nooit uitgepraat.
