Introductie:
Ben Stiller is zo’n komische bliksemafleider: zet hem in beeld en de film krijgt automatisch een bepaalde vibe. Soms is dat precies wat een project nodig heeft. Soms ook helemaal niet. Zijn carrière is een achtbaan met pieken die je blijft citeren en dalen waarvan je je afvraagt wie ooit “ja” heeft gezegd in de montageruimte. Laten we vier films naast elkaar zetten: twee knallers die laten zien hoe goed Stiller kan zijn als acteur én maker, en twee floppers die bewijzen dat zelfs zijn gezicht niet altijd genoeg is om een film te redden.
Waarom Ben Stiller zo’n unieke komische factor is
Stiller heeft een rare superkracht: hij kan tegelijk de zelfverzekerde idioot én de tragisch onhandige underdog spelen. Dat is goud, want humor zit vaak in spanning tussen “ik denk dat ik cool ben” en “de wereld bewijst het tegendeel.” Zijn beste films snappen dat en bouwen daar een hele komische machine omheen. Zijn mindere films leunen alleen op zijn maniertjes, alsof een bekende grimas genoeg is om twee uur te dragen.
Met andere woorden: Stiller werkt het beste wanneer een film hem niet alleen laat grappig doen, maar hem een wereld en ritme geeft waarin zijn chaos betekenis krijgt.
Twee Knallers
Knaller 1: Zoolander: domheid als kunstvorm
Zoolander is het soort film dat zo absurd is dat het bijna slim wordt. Ben Stiller speelt Derek Zoolander, een topmodel met de intelligentie van een natte krant, maar met het ego van een paus op een catwalk. En dat werkt omdat de film volledig commit aan die idiootheid.
Wat deze film tot een knaller maakt, is hoe Stiller de satire niet “uitlegt”, maar belichaamt. Zoolander is niet een grapje dat door het script wordt verteld, hij is de grap. Stiller speelt hem met een dead serious overtuiging, alsof hij écht gelooft dat “Blue Steel” een geopolitiek wapen is. Dat contrast tussen extreme zelfverzekerdheid en totale leegte is komediegoud.
Daarnaast is Zoolander een perfect geoliede parodie op de modewereld, beroemdheden en masculiene onzekerheid. De film is flitsend, overdreven en vol one liners die je na twintig jaar nog steeds uit je hoofd kent. En Stiller regisseert het met een tempo dat nooit inzakt. Iedereen in de cast speelt op hetzelfde hysterische niveau, waardoor het universum klopt.
Waarom dit een knaller is:
Stiller speelt een iconisch personage zonder ironische rem.
Satire die werkt omdat de film nergens twijfelt aan z’n eigen gekte.
Strak tempo, heerlijke bijrollen, eindeloze citeerbaarheid.
Een komedie die een hele cultuurhoek belachelijk maakt en zelf cult wordt.
Knaller 2: The Secret Life of Walter Mitty: Stiller als hart onder de humor
Hier draait Stiller het roer compleet om. Walter Mitty is geen pure komedie, maar een dromerig avontuur over een man die leeft in z’n hoofd omdat hij in het echte leven te weinig durft. Stiller speelt Walter als iemand die bijna onzichtbaar is voor de wereld, tot hij ineens moet opstaan en z’n eigen verhaal in stapt.
Wat deze film zo sterk maakt, is dat Stiller hier niet voor de makkelijke grap gaat. Hij laat Walter klein beginnen: verlegen, routineus, een man die vooral níét wil storen. Maar je voelt al snel dat er een hele wereld in hem zit. Zijn fantasiesequenties zijn grappig, ja, maar vooral herkenbaar. Wie heeft er niet ooit een epische versie van zichzelf in z’n hoofd afgespeeld terwijl je eigenlijk gewoon koffie stond te halen?
Stiller als regisseur kiest bovendien voor een warme, visueel rijke stijl. IJslandse landschappen, lange shots, een bijna sprookjesachtige sfeer. De film is oprecht inspirerend zonder te preken. En Stiller’s spel is verrassend ingetogen. Hij maakt Walter niet zielig, maar menselijk. Als het avontuur eenmaal losbarst, geloof je ook dat het hem verandert, omdat je de angst en twijfel onderweg echt voelt.
Waarom dit een knaller is:
Stiller toont emotionele diepgang zonder zijn komische timing te verliezen.
Regie met lef, sfeer en visuele flair.
Een feelgood-verhaal dat niet goedkoop aanvoelt.
Walter Mitty is een karakter waar je om geeft, niet alleen om lacht.
Twee Floppers
Flopper 1: The Watch: een komedie die maar niet weet wat ze is
The Watch had alles om een leuke popcorn film te zijn. Vier suburban mannen die een buurtwacht beginnen en per ongeluk tegen een alien-invasie aanlopen. Dat klinkt als een rommelige, maar potentieel hilarische cocktail. Alleen: de film smaakt alsof iemand de ingrediënten vergat te mengen.
Ben Stiller speelt Evan, de brave “verantwoordelijke” van de groep. Normaal is dat een rol waarin hij sterk kan zijn: een serieuze man tussen idioten, langzaam meegesleurd in waanzin. Maar hier blijft het vlak. Hij heeft geen echte arc, geen scherpe komische motor, en de film geeft hem ook geen duidelijke toon om op te leunen.
Het grootste probleem is dat The Watch niet kan kiezen. Het wil een buddykomedie zijn, een sci-fi spoof, een raunchy volwassenenfilm én een actie-avontuur. Daardoor voelt geen enkele grap echt raak. De humor is vaak grof zonder slimme opbouw, en de spanning is te slap om het te compenseren. Stiller loopt erdoorheen alsof hij zelf ook zoekt naar het juiste kanaal.
Waarom dit een flopper is:
Tonale chaos: vaag tussen satire, sci-fi en lolligheid.
Grappen landen niet omdat het ritme ontbreekt.
Stiller krijgt geen sterke rol om op te bouwen.
Concept leuk, uitvoering zielloos.
Flopper 2: Little Fockers: uitgeblust familiediner
Ah, Little Fockers. De derde film in een reeks die ooit begon met frisse, ongemakkelijke humor. Meet the Parentswerkte omdat het klein en pijnlijk herkenbaar was: een man die wanhopig indruk wil maken op zijn streng controlerende schoonvader. Little Fockers voelt alsof die situatie al twee films geleden is opgelost, maar iedereen nog even moest komen opdagen voor de contractuele verplichting.
Ben Stiller is nog steeds Greg Focker, maar de energie is weg. Waar hij in de eerste films een neurotische charmant was die steeds in grotere vernederingen belandde, voelt hij hier als een personage dat z’n eigen grap al kent. De film probeert de dynamiek te herhalen, maar zonder de juiste spanning. De conflicten zijn geforceerd, de misverstanden voorspelbaar en de humor gaat meer richting sitcom dan scherpe cringe-komedie.
Zelfs Robert De Niro’s Jack Byrnes, ooit een geniale komische tegenkracht, is hier meer een routine-act. Je ziet dat iedereen zijn “type moment” nog even afvinkt. Stiller doet zijn best, maar je kunt geen frisse vonk spelen in een brandstofloze motor.
Waarom dit een flopper is:
Franchise-moeheid druipt van het scherm.
Herhaling van zetten zonder nieuwe invalshoek.
Grappen voorspelbaar, conflict geforceerd.
Stiller is oké, maar de film leeft niet meer.
Wat deze vier films zeggen over Stiller’s kracht
Als we dit naast elkaar leggen, zien we een patroon. Stiller schittert wanneer:
de film een helder komisch universum heeft (Zoolander),
hij iets menselijks mag spelen met humor als bijproduct (Walter Mitty),
de toon consistent en doelgericht blijft.
Zijn floppers ontstaan wanneer die toon vaag is (The Watch) of wanneer het verhaal niets nieuws meer te vertellen heeft (Little Fockers). Stiller is geen acteur die “automatisch” een film beter maakt. Hij is een katalysator. Geef hem een goed concept met een duidelijke smaak, en hij laat het knallen. Geef hem een lauwe herhaling of een script met identiteitscrisis, en je krijgt precies dat terug.
Eindconclusie: Ben Stiller blijft een hit-or-miss legende
Zoolander is Stiller op z’n meest onsterfelijk: pure satire, domheid met ballen en een personage dat een cultureel monument werd. The Secret Life of Walter Mitty is Stiller op z’n meest verrassend: warm, menselijk en visueel avontuurlijk. Dat zijn films waar zijn talent niet alleen past, maar de kern vormt.
The Watch en Little Fockers laten de andere kant zien. De ene is een film die zichzelf kwijt is, de andere een film die zichzelf al te vaak heeft herhaald. In beide gevallen zie je dat Stiller geen wonderdokter is. Hij heeft een hartslag nodig om op mee te gaan.
Maar zelfs met floppers in zijn cv blijft één ding overeind: Ben Stiller durft. Hij kiest gekke projecten, probeert nieuwe registers, faalt soms zichtbaar, maar levert daardoor ook knallers af die uniek voelen. En eerlijk, dat is een stuk leuker dan een carrière vol veilige middelmaat.
Dus ja. Twee knallers, twee floppers. Maar Stiller blijft Stiller. En dat is op zichzelf al een genre.
