Introductie:
Als je de naam Steven Spielberg zegt, rollen de titels Jaws, E.T., Indiana Jones en Schindler’s List vanzelf je geheugen binnen. De man is een levend monument. Zijn werk heeft bioscoopschermen gedefinieerd, generaties geïnspireerd en de blockbuster zoals we die nu kennen zo’n beetje uitgevonden. Maar zoals bij elke grote artiest, zijn er altijd een paar parels die onder het stof verdwijnen. Films die – om wat voor reden dan ook – nooit de liefde kregen die ze verdienen. En bij Panda Bytes vinden we dat het tijd is om die vergeten kinderen van de Spielberg-familie in het zonnetje te zetten.
Dus pak een kop thee (of popcorn, we judge not), nestel je op de bank en laten we samen duiken in vijf Spielberg-films die je misschien hebt gemist, maar absoluut het kijken waard zijn. Of je nu een doorgewinterde cinefiel bent of gewoon op zoek bent naar een goeie film voor vanavond – dit is een lijstje om te bewaren.
- Empire of the Sun (1987) – De oorlog door de ogen van een kind
Toen Empire of the Sun uitkwam, vonden veel mensen het… tja, lang. En traag. En moeilijk te plaatsen. Maar als je deze film vandaag opnieuw bekijkt, valt één ding direct op: dit is Spielberg in topvorm, maar dan in een andere toon dan je gewend bent.
Gebaseerd op de semi-autobiografische roman van J.G. Ballard, vertelt de film het verhaal van Jamie (een piepjonge, briljante Christian Bale), een verwende Britse jongen die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn ouders kwijtraakt in het door Japan bezette Shanghai. Hij belandt in een interneringskamp en leert daar overleven – fysiek én emotioneel.
Wat deze film zo bijzonder maakt, is hoe Steven Spielberg met kinderlijke verwondering én volwassen melancholie de verschrikkingen van oorlog in beeld brengt. Dit is geen film van explosies of heldendaden. Dit is een coming-of-age verhaal middenin de chaos. De visuele stijl is adembenemend – denk aan zonlicht dat door gebroken ramen valt, vliegtuigen die als mythische wezens overkomen, en een soundtrack van John Williams die je raakt tot in je tenen.
Waarom is deze film dan zo onder de radar gebleven? Misschien omdat het niet de escapistische Spielberg is die we gewend zijn. Maar soms is het juist die stille toon die blijft nazinderen. Geef deze film een kans, en je zult zien: Empire of the Sun is een verborgen juweel.
- A.I. Artificial Intelligence (2001) – Een futuristische Pinokkio vol hartzeer
Deze film is als een puzzel die je pas jaren later helemaal begrijpt. Oorspronkelijk begonnen door Stanley Kubrick (ja, die Kubrick), en na zijn dood voltooid door Steven Spielberg – A.I. is een zeldzaam hybride project dat de gevoeligheid van Spielberg combineert met de koele afstand van Kubrick. Het resultaat? Een film die je hart breekt, herstelt, en dan nóg een keer breekt.
In het jaar 2124 adopteren mensen een robotkind – David (gespeeld door Haley Joel Osment) – die is geprogrammeerd om te houden. Maar wat betekent liefde als je geprogrammeerd bent? Wat betekent mens-zijn als je gemaakt bent?
A.I. is niet makkelijk. De film is lang, filosofisch en speelt met thema’s als vervreemding, technologie, verlangen en het eindeloze zoeken naar moederliefde. Maar het is ook betoverend mooi. Van de onderwaterrestanten van Manhattan tot de neonlicht stad Rouge City – visueel is dit Spielberg op zijn dromerigst.
En ja, de film kreeg bakken kritiek bij zijn release. Te sentimenteel, te afstandelijk, te verwarrend. Maar nu, twintig jaar later, is het tijd om A.I. opnieuw te bekijken – als een gewaagd experiment dat zijn tijd ver vooruit was. Of zoals wij bij Panda Bytes zeggen: soms moet je films net als wijn behandelen. Laat ze rijpen.
- Munich (2005) – Wraak is geen rechtlijnig pad
Na het luchtige The Terminal en het blockbuster geweld van War of the Worlds kwam Steven Spielberg in 2005 met een van zijn donkerste films ooit: Munich. En wat voor een film.
Gebaseerd op waargebeurde gebeurtenissen vertelt Munich het verhaal van een Israëlisch team dat de opdracht krijgt om de daders van de terroristische aanslag op de Olympische Spelen van 1972 te elimineren. Maar dit is geen simpele actiefilm. Dit is een moreel labyrint.
Elke moord in de film – en er zijn er veel – voelt steeds zwaarder. Want hoe verder het team komt in hun missie, hoe meer ze zelf beginnen te twijfelen. Wat zijn de gevolgen van wraak? Wat blijft er over van jezelf als je alleen nog uit wraak handelt?
Munich is intens, scherp geschreven en rauw. Eric Bana speelt de hoofdrol met een soort broeiende innerlijke paniek, en de cinematografie is grimmig maar prachtig. Het is een film die je niet even opzet op een zondagmiddag, maar wel eentje die blijft rondspoken in je hoofd.
Toch kreeg de film nooit de aandacht van zijn Spielberg-broertjes. Geen groot publiekssucces, weinig liefde van het grote publiek. Misschien omdat het te pijnlijk dichtbij kwam. Maar des te meer reden om deze film vandaag nog aan te zetten.
- The Terminal (2004) – Een warm bad in een koude wereld
Soms is een film geen meesterwerk – maar gewoon een troost deken. En The Terminal is precies dat. In een tijd waarin de wereld almaar cynischer leek te worden, kwam Steven Spielberg met een kleine, menselijke film over hoop, vriendelijkheid en geduld.
Tom Hanks speelt Viktor Navorski, een man uit het fictieve Krakozhia die aankomt op JFK Airport net op het moment dat zijn thuisland ophoudt te bestaan. Gevolg: hij mag Amerika niet in, maar kan ook niet terug. Dus hij blijft… op het vliegveld.
Klinkt als een sketch, maar de film weet dit bizarre uitgangspunt om te toveren tot een verhaal vol warmte. Viktor leert Engels, maakt vrienden, helpt anderen, en bouwt langzaam een leven op in de terminal. Hanks speelt hem met een ontwapenende charme die doet denken aan Chaplin, en Spielberg laat zien dat zelfs in de meest bureaucratische omgevingen, menselijkheid een weg vindt.
Waarom deze film dan over het hoofd wordt gezien? Simpel: het is een “kleine” film van een “grote” regisseur. Maar dat is juist de kracht. Niet elke film hoeft over het einde van de wereld te gaan. Soms is een beetje vriendelijkheid al groots genoeg.
- Always (1989) – Liefde na de dood, met vuurvliegtuigen
Ah, Always. Misschien wel de meest vergeten film van Steven Spielberg. Een remake van de klassieke film A Guy Named Joe (1943), waarin een overleden piloot als geest terugkeert om zijn geliefde te helpen verder te gaan met haar leven – én haar nieuwe liefde.
Klinkt een beetje vaag? Ja. Is het sentimenteel? Absoluut. Maar Always is ook oprecht en teder. Richard Dreyfuss speelt de overleden piloot met een charmante melancholie, Holly Hunter is sprankelend als zijn grote liefde, en John Goodman voegt wat komische noot toe.
De film voelt een beetje als een droom. Misschien niet altijd even scherp in plot of pacing, maar wel doordrenkt met emotie. En Spielberg – meester van het visuele vertellen – weet zelfs van een brandend bos een soort liefdesscène te maken.
Het is geen film die je leven zal veranderen. Maar het is er eentje die je hart even stil doet staan. En soms is dat precies genoeg.
Tot slot: Spielberg is meer dan blockbusters
Wat we vaak vergeten, is dat zelfs de allergrootste regisseurs risico’s nemen. Ze maken films die buiten de lijntjes kleuren. Niet elke film wordt een hit, en niet elke film krijgt direct de lof die hij verdient. Maar dat maakt ze niet minder waardevol.
Bij Panda Bytes houden we van films die je aan het denken zetten, die net even buiten de mainstream vallen, die je iets nieuws laten voelen. En Spielberg – ja, zelfs Spielberg – heeft er daar meer van gemaakt dan je denkt.
Dus: geef deze vergeten pareltjes een kans. Herwaardeer ze met frisse ogen. Wie weet ontdek je wel een nieuwe favoriet.
Welke van deze vijf heb jij al gezien? En welke verdient volgens jou een herkansing? Laat het ons weten in de reacties of op onze socials – wij bij Panda Bytes zijn benieuwd naar jouw kijk op Spielberg!
