Introductie:
Met It Was Just an Accident levert de Iraanse filmmaker Jafar Panahi een film die even intens als doordacht is. Deze review neemt je mee langs de thema’s, beelden en emoties die Panahi’s nieuwe meesterwerk kenmerken. Ondanks de schijnbaar luchtige titel is dit een film die diep onder je huid kruipt en je laat nadenken over schuld, herinnering en de kracht van menselijkheid.
Een ongeluk als startpunt van een moreel drama
De film begint met een eenvoudige en intieme scène. Een man (Ebrahim Azizi), zijn zwangere vrouw en hun jonge dochter rijden ’s nachts over een stoffige weg. De radio draait vrolijke popmuziek, hun dochter wiegt mee op de achterbank. Het lijkt een alledaags tafereel van gezinsgeluk, tot de vader een hond aanrijdt. Voor de dochter is dit pijnlijk, maar de moeder relativeert direct: “It was just an accident.”
Deze uitspraak is veel meer dan een excuus. Het is de sleutelzin die Panahi door zijn hele film laat echoën. Het ongeluk is niet zomaar een ongeluk, maar een katalysator. Het zet een reeks gebeurtenissen in gang die de verborgen pijn en onverwerkte trauma’s van meerdere personages naar de oppervlakte brengt.
De ontmoeting met Vahid
Wanneer de auto niet meer verder kan en bij een fabriek belandt, ontmoet de vader Vahid (Vahid Mobasseri). Een simpel geluid het kraken van een prothese laat Vahid geloven dat hij oog in oog staat met Eghbal, de man die hem jaren geleden in de gevangenis martelde. Het vertrouwen in zijn eigen zintuigen verandert in een obsessie.
Vahid kiest niet voor de weg van de rede. Hij grijpt naar wraak, ontvoert de man en neemt hem mee de woestijn in. Maar terwijl de woestijn oneindig lijkt, groeit in Vahid de twijfel: is dit wel de juiste man?
Gevangenissen in vele vormen
Panahi speelt met de metafoor van opsluiting. Niet alleen de fysieke gevangenis, maar ook de innerlijke kooien die mensen bouwen uit angst, trauma en herinnering.
De opsluitingslagen in de film
- De auto: een rijdende kooi waar de spanning toeneemt.
- De gereedschapskist: een benauwde plek waarin een mens kan verdwijnen.
- De woestijn: een eindeloze leegte die verandert in een morele grens.
Panahi laat zien dat gevangenissen niet alleen bestaan uit muren en tralies, maar ook uit herinneringen, schuldgevoelens en onuitgesproken pijn.
Groepsdynamiek en onverwachte humor
Wat It Was Just an Accident extra bijzonder maakt, is de manier waarop Panahi humor en lichtheid verweeft in dit zware verhaal. Onderweg sluit Vahid zich aan bij anderen die ook slachtoffers waren van marteling: Shiva, een fotograaf, en Hamid, een man met een kort lontje. Samen vormen ze een onwaarschijnlijk gezelschap dat in een bus door het landschap trekt.
Hun reis levert absurde momenten op: een kapotte bus, een bruiloftsfotograaf die haar camera niet kan missen, een bevalling op het verkeerde moment en verhitte discussies die vaak komisch eindigen. Dit geeft de film ademruimte en maakt de personages menselijker, bijna tastbaar.
Panahi’s persoonlijke echo
De context van Panahi zelf maakt de film des te indringender. Sinds 2010 leeft hij onder censuur, huisarrest en een filmverbod. Toch blijft hij films maken, telkens met een creatieve omweg. It Was Just an Accident voelt als een directe spiegel van zijn eigen strijd tegen repressie en onrecht.
De film stelt vragen die Panahi zichzelf ongetwijfeld ook stelt: hoe blijf je mens als je menselijkheid wordt afgenomen? Hoe vind je de kracht om niet dezelfde middelen te gebruiken als je onderdrukkers? En is vergeving mogelijk zonder dat het voelt als verraad?
Sterke acteerprestaties en visuele kracht
De acteurs brengen hun rollen met ingetogen intensiteit. Vahid Mobasseri speelt de verscheurde man met een geloofwaardigheid die je meesleept in zijn strijd. Mariam Afshari als Shiva geeft de film warmte en nuchterheid, terwijl Mohamad Ali Elyasmehr’s Hamid de woede en rauwheid belichaamt.
Cinematograaf Amin Jafari tilt de film op met contrastrijke beelden. Rode belichting, reminiscent aan Hitchcock’s Marnie, benadrukt hoe herinneringen en trauma’s met elkaar verstrengeld zijn. Lange takes in de woestijn versterken het gevoel van onafwendbare confrontatie.
Een film die vragen stelt zonder makkelijke antwoorden
It Was Just an Accident is geen simpele thriller. Het is een spiegel, een moreel dilemma en een ode aan de veerkracht van de mens. De kracht van de film ligt juist in het feit dat hij geen pasklare antwoorden geeft. Moet Vahid wraak nemen, of is vergeving de enige weg naar vrijheid?
Panahi dwingt ons als kijkers om die vraag niet alleen aan de personages, maar ook aan onszelf te stellen.
Conclusie van de review
Met It Was Just an Accident bevestigt Jafar Panahi opnieuw zijn status als een van de belangrijkste stemmen in de hedendaagse cinema. Het is een film die je zowel intellectueel als emotioneel uitdaagt. Hij mengt pijn en humor, persoonlijke geschiedenis en universele thema’s, en levert een verhaal dat je niet snel loslaat.
Van Team Panda Bytes krijgt dit 5 sterren.
