The Crown, de Netflix-serie over de Britse Koninklijke Familie, is nu aangekomen bij de jaren ’90 en de scheiding van de toenmalige Prins en Prinses van Wales. Maar ondanks de hoge dramatiek, lijdt het onder steeds luiere schrijfstijl, aldus Hugh Montgomery. Vijf seizoenen verder en het is nu aangekomen bij het moment waar we lang op gewacht hebben. Want als de serie aanvankelijk begon als een statige, wellicht enigszins hagiografische, productie, dan was er altijd de verwachting van hoge dramatiek in de jaren ’90 – het decennium waarin de royals echt behandeld werden als beroemdheden, voornamelijk door de ‘Oorlog der Wales’, oftewel de zeer openbare implosie van het huwelijk van de toenmalige Prins en Prinses van Wales. Zo is het dat deze laatste serie van 10 afleveringen – waarin de cast opnieuw wordt herzet, met Imelda Staunton als nieuwe Queen – al meer controversie heeft dan al het vorige seizoenen samen, met de tijdige release na de dood van The Queen die bijdraagt aan de spanning rondom hun release. Tot nu toe hebben we voormalig premier John Major (gespeeld in de show door Jonny Lee Miller) die het beschrijft als een ‘ton aan onzin’ voor de suggestie dat Prins Charles in 1990 The Queen wilde laten abdiceren met zijn hulp. Terwijl Judi Dench in een open brief schreef dat het ‘ruwe sensatiezucht’ was, leidend tot een notificatie van Netflix op de trailer waarin wordt benadrukt dat het een ‘fictieve dramatisering’ is, en royale commentator suggereren hoe ‘woedend’ de Duke of Cambridge zal zijn over de hercreëring van het beruchte interview uit 1995 tussen zijn moeder en de nu ontmaskeerde BBC-journalist Martin Bashir. Het is echter mogelijk dat zijn vader minder woedend zal zijn over zijn portret door de upper-crust charmeur Dominic West. Dus om terug te komen op de grote vraag van dit moment: moet The Crown en haar maker Peter Morgan zo snel en losjes omgaan met de feiten? Aan de ene kant kun je argumenteren dat The Crown beschuldigen van overdrijving is om misschien wel zijn belangrijkste reden voor bestaan te missen – het verbeelden van wat we nooit kunnen hopen te weten via het historische record, de intieme uitwisselingen achter de paleisdeuren. Het is dit soort creatieve speculatie die leidt tot de grootste scène van het seizoen.
Een scintillende spanningrijke, maar zelfgetrokken ontmoeting tussen The Queen en Princess Diana in aanloop naar het Bashir interview, waarbij Staunton en Elizabeth Debicki als laatste je sympathieën in tweeën scheuren. Maar waar de feiten zijn verward of gewoon genegeerd, lijkt het geldig om te vragen waarom- en voor welk voordeel. En zonder elke enkele narratieve keuze te beoordelen, lijkt de show erin te berusten om op een willekeurige manier af te wijken van de waarheid: neem de eerste aflevering, waarvan het abdicatieplot is gebaseerd op de schok van een peiling van The Sunday Times die suggereerde dat de monarchie zo bedreigd was, dat Prins Charles zich tegen zijn moeder keerde. Behalve dat je nu de rapportage van die peiling kunt opzoeken in The Times archief, om een zeer saaie positieve stuk te vinden waarvan de kop is dat “de Royal Family de jaren 90 binnengaat als een opmerkelijk populair onderdeel van het Britse leven” en dat negen op de tien mensen zich zeer of voornamelijk gunstig voelden over The Queen. En hoewel het artikel een paar paragrafen verderop de statistic vermeld die in The Crown wordt genoemd, dat bijna de helft voor een vroege abdicatie zou zijn, bevat het belangrijke woorden “op een gegeven moment” – wat heel anders is dan hoe het op het scherm wordt gepresenteerd als een dringender wens, samen met suggesties dat het publiek The Queen op dit punt “irrelevant”, “oud” en “duur” vond. De serie voelt nu passend afgesloten en insluitend, tegelijkertijd een familie psychodrama en het verhaal van een instelling die worstelt met interne disfunctie. Ethische overwegingen terzijde, waarom al deze manipulatie van feiten? Het is moeilijk te zeggen, maar misschien is het een gevolg van de stijgende druk om de spanningen hoog te houden en het publiek geïnteresseerd te houden. Maar ondanks deze zorgen, blijft The Crown een fascinerende en grijpende serie, met geweldige acteerprestaties en een rijk verhaal. Al met al, een must-watch voor liefhebbers van drama’s over de Koninklijke Familie en degenen die geïnteresseerd zijn in de Britse geschiedenis
Hoewel er zorgen zijn over de nauwkeurigheid van sommige feiten, blijft The Crown een fascinerende en grijpende serie met geweldige acteerprestaties. Het is een must-watch voor liefhebbers van drama’s over de Koninklijke Familie en degenen die geïnteresseerd zijn in de Britse geschiedenis en politiek.
