Introductie:
Er zijn series die je kijkt, en series die je ondergaat. The Narrow Road to the Deep North, een vijfdelige adaptatie van Richard Flanagans gelijknamige roman, behoort zonder twijfel tot die laatste categorie. Regisseur Justin Kurzel (bekend van onder meer Snowtown en Nitram) levert hier geen eenvoudige kijkervaring af, maar een dwingende, poëtische tocht door het landschap van oorlogstrauma, verboden liefde en moreel verval. De serie is momenteel nog niet beschikbaar op Prime Video in Nederland, maar verscheen al eerder in andere regio’s. Bij Panda Bytes hopen we van harte dat deze monumentale productie snel ook in ons land te zien zal zijn, want dit is een verhaal dat gehoord móet worden.
De oorlog als blijvende wond
Centraal in de serie staat Dorrigo Evans, een jonge Australische arts die tijdens de Tweede Wereldoorlog krijgsgevangene wordt van het Japanse leger. Hij wordt samen met andere soldaten gedwongen tot slavenarbeid bij de bouw van de beruchte Birma-spoorlijn. De gruwel die hij daar meemaakt – honger, ziekte, mishandeling – wordt rauw en zonder filter weergegeven. Justin Kurzel kiest niet voor heroïek, maar toont de kleine menselijke daden in een onmenselijke situatie. Een blik, een gebaar, een woordeloos gebed tegen beter weten in. Die aanpak maakt het drama des te schrijnender.
Wat deze serie zo uitzonderlijk maakt, is dat de oorlog niet eindigt met het wapenstilstandsakkoord. De echte strijd begint pas daarna. Decennia later, in 1989, zien we een oudere Dorrigo, nu een gevierd chirurg, die nog steeds worstelt met de littekens van het verleden. Ciarán Hinds speelt hem als een man die leeft met een onzichtbare last – het besef dat hij weliswaar overleefde, maar dat velen dat niet deden. Die overlevingsschuld is tastbaar in elke scène.
Verlangen als ankerpunt in een verscheurde wereld
Naast het oorlogsgeweld is het de liefde die als rode draad door het verhaal loopt – niet als verlichting, maar als brandstof voor de pijn. Dorrigo’s affaire met Amy, de veel jongere vrouw van zijn oom, vormt het emotionele zwaartepunt van de serie. Hun relatie is kort, intens, en vooral verboden. Toch blijft het hem achtervolgen, als een onvoltooid hoofdstuk dat zijn verdere leven kleurt. Odessa Young weet als Amy zowel mysterie als kwetsbaarheid te belichamen. Ze is geen passief liefdesobject, maar een vrouw gevangen tussen plicht en verlangen.
Wat The Narrow Road to the Deep North zo aangrijpend maakt, is dat deze liefde nooit compleet kan zijn. Net als bij Dorrigo’s oorlogservaringen, zit de kracht van hun relatie in wat onuitgesproken blijft. De brieven die nooit aankwamen, de keuzes die uitgesteld werden tot het te laat was. In de nasleep van de oorlog trouwen beiden met anderen, maar de herinnering aan wat had kunnen zijn blijft als een litteken onder de huid.
Ook later, als Dorrigo zichzelf verliest in een reeks affaires en zich steeds verder verwijdert van zijn gezin, blijft Amy’s afwezigheid voelbaar. Het is die ene liefde die zijn leven had
Herinnering als litteken en spiegel
De scènes in het heden (1989) geven de serie zijn melancholische ondertoon. Dorrigo lijkt alles te hebben: status, aanzien, een huis aan het water. Maar niets van dat alles kan het verleden uitwissen. Wanneer hij gevraagd wordt om een boekpresentatie te geven ter ere van de schetsen van Rabbit – een kamerad die tijdens de oorlog hun leven op papier vastlegde – komt alles terug. De geur van de jungle. Het geschreeuw. De dood. Hinds speelt deze oudere Dorrigo met ingetogen kracht. Zijn ogen zeggen meer dan woorden ooit zouden kunnen.
Jacob Elordi, die de jongere versie speelt, toont in elke scène de worsteling tussen idealisme en desillusie. De casting tussen Elordi en Hinds is indrukwekkend: ze weten allebei hetzelfde personage te dragen zonder dat het breekt. Ook de bijrollen – met onder meer Simon Baker, Olivia DeJonge en Essie Davis – zijn ijzersterk. Visueel weet Kurzel bovendien een bijzonder evenwicht te vinden tussen rauwe realiteit en cinematografische poëzie. Elk frame is geladen met betekenis.
De serie is een spiegel voor de kijker: hoe gaan wij om met schuld? Met herinnering? Met liefde die niet mocht zijn? De antwoorden zijn nooit eenduidig, en dat is precies wat deze serie zo menselijk maakt.
Conclusie: Een cinematografisch monument dat we dringend in Nederland nodig hebben
The Narrow Road to the Deep North is geen serie die je achteloos wegkijkt. Het is een filmische ervaring die je bij de keel grijpt en niet meer loslaat. Kurzel en scenarist Shaun Grant zijn er niet alleen in geslaagd een complexe roman te vertalen naar het scherm, maar hebben er een nieuw, krachtig kunstwerk van gemaakt – filmisch én emotioneel. Met zijn indrukwekkende acteerwerk, pijnlijke eerlijkheid en visuele pracht is deze serie een meesterwerk dat zich diep in je geheugen nestelt.
Bij Panda Bytes zijn we zwaar onder de indruk. We hopen dan ook vurig dat Prime Video Nederland deze serie snel beschikbaar stelt. Want in een tijd waarin oppervlakkigheid vaak de boventoon voert, is The Narrow Road to the Deep North een broodnodige herinnering aan de kracht van diepe, literaire televisie. Deze serie verdient het om gezien te worden – en besproken, herbekeken, en onthouden.
